روایتی از تولد یک برنامه عروسکی آموزشی برای نوجوانان که مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است
ترکیب آموزش و طنز در آقای فوق‌العاده
آموزش سنتی، سال‌هاست پاسخگوی نیازهای نسل جدید نیست؛ نسلی که با اینترنت به دنیا آمده، با موبایل بزرگ شده و دغدغه‌هایش دیگر با نظام آموزش خشک و خطی قابل حل نیست. در این میان، شبکه آموزش سیما با قدمی تازه به میدان آمده و برنامه‌ای تولید کرده که نه فقط ساختارشکن است، بلکه تلاش می‌کند به زبان نسل Z، با او حرف بزند.
برنامه «آقای فوق‌العاده»، اثری ترکیبی از نمایش، آموزش و عروسک‌گردانی است که با نگاه انتقادی، طنز، درام و تحلیل‌های کارشناسی، به مهارت‌های زندگی، تحصیلی و شغلی نوجوانان و جوانان می‌پردازد.
این برنامه به کارگردانی فرشید درخشان و با حضور مجموعه‌ای از شخصیت‌های جذاب، عروسکی و انسانی، سعی دارد آموزش را از کلاس‌های خشک و فرمول‌زده جدا کرده و وارد فضای خلاقیت، سرگرمی و تعامل کند. در ادامه گفت‌وگوی مفصل ما با فرشید درخشان را خواهید خواند؛ از ایده‌پردازی و ساخت گرفته تا چالش‌ها، نگاه به آینده و رازهای تعامل با نسل Z.
ایده‌ای از دل تجربه و دغدغه
درخشان با سابقه‌ای طولانی در ساخت برنامه‌های عروسکی، انگیزه خلق آقای فوق‌العاده را چنین روایت می‌کند: «من پیشتر سریال‌هایی مثل «مدرسه جنگلی» و «شو» را برای شبکه آموزش و دیگر رسانه‌ها ساخته بودم. مدرسه جنگلی، اتفاقا تنها سریال مبتنی بر «طرحواره‌درمانی» در تلویزیون بود و مورد حمایت معاونت سازمان هم قرار گرفت.
اما احساس می‌کردم جای یک برنامه‌ی آموزشی - مهارتی که برای نوجوانان و جوانان طراحی شده و در عین‌حال قالبی سرگرم‌کننده داشته باشد، خالی است. بعد از ماه‌ها فکر و جلسات اتاق فکر، ایده آقای فوق‌العاده شکل گرفت. قرار شد به جای سریال، به سمت برنامه‌ای ترکیبی برویم؛ با حضور عروسک‌ها، مجری، مهمان کارشناس و محتوای ملموس برای نسل Z.
از دل جامعه، برای آینده جامعه
یکی از جرقه‌های اصلی تولید این برنامه، مواجهه کارگردان با یک اتفاق روزمره بود.
درخشان درباره این ایده اولیه می‌گوید: «یک‌بار سوار تاکسی اینترنتی شدم. راننده گفت که خودش و همسرش کلی کار کرده‌اند اما پسر نوجوان‌شان در عرض یک هفته همه درآمدشان را در کافه‌ها خرج کرده. آنجا متوجه شدم چقدر شکاف میان نسل‌ها عمیق شده. نسل امروز، درک و نیازهای متفاوتی دارد و خانواده‌ها هم راه ارتباط را گم کرده‌اند. پس ما نیاز به پلی ارتباطی داشتیم. این شد که تصمیم گرفتم این کار را بسازم.»
برنامه حول شخصیت آقای فوق‌العاده می‌چرخد؛ معلمی فیزیکدان، چندرشته‌ای، با رویکردی نوین و در عین‌حال اخلاق‌محور. او به استودیوی «دکتر جانسوز» می‌رود؛ شخصیتی سمبلیک از مدرسان انگیزشی سودمحور که دوره‌های موفقیت فوری می‌فروشد.
در کنار این دو، شخصیت‌هایی چون آقای وزیری (مدیر بازنشسته و طرفدار روش‌های سنتی)، خانم جهانی (مدیر داخلی منظم)، مصطفی (دانشجوی بازیگری) و پارسا (نوجوان نسل زدی) حضور دارند.
«ما تلاش کردیم هر کاراکتر نماینده بخشی از جامعه یا یک نگرش باشد. تضاد بین آقای وزیری و آقای فوق‌العاده، تقابل روش‌های سنتی و روش‌های مدرن در آموزش را نشان می‌دهد. پارسا هم نماینده نسل زد است؛ نسلی با زبان، دغدغه و فرهنگ خاص خودش.»
برای حرفهای نسل جدید، زیرنویس گذاشتیم
نسلی که با موبایل زاده شده، به‌سختی می‌توان توجهش را با ابزارهای سنتی جلب کرد. فرشید درخشان این چالش را به‌خوبی درک کرده و به همین دلیل در توصیف آنها می‌گوید: «نسل Z اهل گفت‌وگوی کلاسیک نیست. ترجیح می‌دهند شما را ببیند و خودشان تحلیل کنند، نه این‌که مستقیم به آنها آموزش بدهید. به همین دلیل، ما در جلسات متعدد با نوجوانان واقعی نشستیم، زبان‌شان را شنیدیم، دغدغه‌ها و اصطلاحات‌شان را درک کردیم. حتی برای برخی کلمات خاص، زیرنویس گذاشتیم!»
مهارت‌هایی که باید آموخته شود
برنامه آقای فوق‌العاده در هر قسمت به یکی از مهارت‌های اساسی زندگی می‌پردازد؛ از تفکر نقادانه و مدیریت مالی گرفته تا مهارت حل مسأله، خلاقیت و مهارت ارتباطی.
او درباره این مهارت‌ها می‌گوید: «ما یک تیم از روان‌شناسان، مشاوران آموزشی، معلمان باتجربه و حتی مدرسان دانش‌آموزان استثنایی را در کنار نویسندگان داشتیم. همه محتواها با هم‌اندیشی جمعی طراحی شد. خود من هم در بعضی بخش‌ها به‌عنوان مدیر خلاق برنامه، آموزش‌هایی درباره خلاقیت ارائه داده‌ام.»
درخشان معتقد است عروسک، فراتر از سرگرمی صرف، ابزاری برای انتقال مفاهیم عمیق است: «عروسک به مخاطب نوجوان اجازه می‌دهد در فضای امن تخیل، مفاهیم جدی را لمس کند. حتی می‌تواند حرف‌هایی بزند که یک شخصیت انسانی شاید نتواند. ترکیب عروسک با مجری، فضای طنز و درام را در کنار آموزش حفظ می‌کند.»
در این برنامه، پنج عروسک اصلی با صداسازی‌های حرفهای و طراحی جذاب، در کنار یک مجری انسانی و مهمانان واقعی قرار گرفته‌اند.
تولید با بودجه اندک اما عشق بسیار
فرشید درخشان می‌گوید: تولید این برنامه با بودجه‌ای بسیار محدود انجام شده اما انگیزه و عشق تیم سازنده، جبران این محدودیت‌ها را کرده است: «ما برنامه را در زمانی فشرده و با دکوری حرفهای ساختیم. عروسک‌گردان‌های‌مان از بهترین‌های کشور هستند. از محمد اعلمی گرفته تا سینا رستگاری و تیمی که در کلاه قرمزی و دیگر آثار الف تلویزیون فعالیت کرده‌اند. تمام توان‌مان را گذاشتیم تا کیفیت کار، در حد شبه‌الف باشد، حتی اگر بودجه‌اش در حد الف نبود.»
آموزش باید جذاب باشد
برنامه «آقای فوق‌العاده»، تلاشی است خلاقانه برای نزدیک کردن آموزش به زبان نسل نو. استفاده از ابزارهای نوین، زبان طنز، حضور عروسک، ساختار نمایشی و تحلیل کارشناسی، این برنامه را از سایر آثار آموزشی متمایز می‌کند.
در زمانی که والدین نگران آینده فرزندان‌شان هستند و آموزش رسمی به‌سختی می‌تواند پاسخگوی همه نیازهای تربیتی باشد، آقای فوق‌العاده مسیری تازه گشوده است؛ مسیری که اگر حمایت شود، می‌تواند به الگویی برای تولیدات مؤثر در حوزه آموزش غیررسمی تبدیل شود.
این برنامه به کارگردانی فرشید درخشان و با حضور مجموعه‌ای از شخصیت‌های جذاب، عروسکی و انسانی، سعی دارد آموزش را از کلاس‌های خشک و فرمول‌زده جدا کرده و وارد فضای خلاقیت، سرگرمی و تعامل کند. در ادامه گفت‌وگوی مفصل ما با فرشید درخشان را خواهید خواند؛ از ایده‌پردازی و ساخت گرفته تا چالش‌ها، نگاه به آینده و رازهای تعامل با نسل Z.
ایده‌ای از دل تجربه و دغدغه
درخشان با سابقه‌ای طولانی در ساخت برنامه‌های عروسکی، انگیزه خلق آقای فوق‌العاده را چنین روایت می‌کند: «من پیشتر سریال‌هایی مثل «مدرسه جنگلی» و «شو» را برای شبکه آموزش و دیگر رسانه‌ها ساخته بودم. مدرسه جنگلی، اتفاقا تنها سریال مبتنی بر «طرحواره‌درمانی» در تلویزیون بود و مورد حمایت معاونت سازمان هم قرار گرفت.
اما احساس می‌کردم جای یک برنامه‌ی آموزشی - مهارتی که برای نوجوانان و جوانان طراحی شده و در عین‌حال قالبی سرگرم‌کننده داشته باشد، خالی است. بعد از ماه‌ها فکر و جلسات اتاق فکر، ایده آقای فوق‌العاده شکل گرفت. قرار شد به جای سریال، به سمت برنامه‌ای ترکیبی برویم؛ با حضور عروسک‌ها، مجری، مهمان کارشناس و محتوای ملموس برای نسل Z.
از دل جامعه، برای آینده جامعه
یکی از جرقه‌های اصلی تولید این برنامه، مواجهه کارگردان با یک اتفاق روزمره بود.
درخشان درباره این ایده اولیه می‌گوید: «یک‌بار سوار تاکسی اینترنتی شدم. راننده گفت که خودش و همسرش کلی کار کرده‌اند اما پسر نوجوان‌شان در عرض یک هفته همه درآمدشان را در کافه‌ها خرج کرده. آنجا متوجه شدم چقدر شکاف میان نسل‌ها عمیق شده. نسل امروز، درک و نیازهای متفاوتی دارد و خانواده‌ها هم راه ارتباط را گم کرده‌اند. پس ما نیاز به پلی ارتباطی داشتیم. این شد که تصمیم گرفتم این کار را بسازم.»
برنامه حول شخصیت آقای فوق‌العاده می‌چرخد؛ معلمی فیزیکدان، چندرشته‌ای، با رویکردی نوین و در عین‌حال اخلاق‌محور. او به استودیوی «دکتر جانسوز» می‌رود؛ شخصیتی سمبلیک از مدرسان انگیزشی سودمحور که دوره‌های موفقیت فوری می‌فروشد.
در کنار این دو، شخصیت‌هایی چون آقای وزیری (مدیر بازنشسته و طرفدار روش‌های سنتی)، خانم جهانی (مدیر داخلی منظم)، مصطفی (دانشجوی بازیگری) و پارسا (نوجوان نسل زدی) حضور دارند.
«ما تلاش کردیم هر کاراکتر نماینده بخشی از جامعه یا یک نگرش باشد. تضاد بین آقای وزیری و آقای فوق‌العاده، تقابل روش‌های سنتی و روش‌های مدرن در آموزش را نشان می‌دهد. پارسا هم نماینده نسل زد است؛ نسلی با زبان، دغدغه و فرهنگ خاص خودش.»
برای حرفهای نسل جدید، زیرنویس گذاشتیم
نسلی که با موبایل زاده شده، به‌سختی می‌توان توجهش را با ابزارهای سنتی جلب کرد. فرشید درخشان این چالش را به‌خوبی درک کرده و به همین دلیل در توصیف آنها می‌گوید: «نسل Z اهل گفت‌وگوی کلاسیک نیست. ترجیح می‌دهند شما را ببیند و خودشان تحلیل کنند، نه این‌که مستقیم به آنها آموزش بدهید. به همین دلیل، ما در جلسات متعدد با نوجوانان واقعی نشستیم، زبان‌شان را شنیدیم، دغدغه‌ها و اصطلاحات‌شان را درک کردیم. حتی برای برخی کلمات خاص، زیرنویس گذاشتیم!»
مهارت‌هایی که باید آموخته شود
برنامه آقای فوق‌العاده در هر قسمت به یکی از مهارت‌های اساسی زندگی می‌پردازد؛ از تفکر نقادانه و مدیریت مالی گرفته تا مهارت حل مسأله، خلاقیت و مهارت ارتباطی.
او درباره این مهارت‌ها می‌گوید: «ما یک تیم از روان‌شناسان، مشاوران آموزشی، معلمان باتجربه و حتی مدرسان دانش‌آموزان استثنایی را در کنار نویسندگان داشتیم. همه محتواها با هم‌اندیشی جمعی طراحی شد. خود من هم در بعضی بخش‌ها به‌عنوان مدیر خلاق برنامه، آموزش‌هایی درباره خلاقیت ارائه داده‌ام.»
درخشان معتقد است عروسک، فراتر از سرگرمی صرف، ابزاری برای انتقال مفاهیم عمیق است: «عروسک به مخاطب نوجوان اجازه می‌دهد در فضای امن تخیل، مفاهیم جدی را لمس کند. حتی می‌تواند حرف‌هایی بزند که یک شخصیت انسانی شاید نتواند. ترکیب عروسک با مجری، فضای طنز و درام را در کنار آموزش حفظ می‌کند.»
در این برنامه، پنج عروسک اصلی با صداسازی‌های حرفهای و طراحی جذاب، در کنار یک مجری انسانی و مهمانان واقعی قرار گرفته‌اند.
تولید با بودجه اندک اما عشق بسیار
فرشید درخشان می‌گوید: تولید این برنامه با بودجه‌ای بسیار محدود انجام شده اما انگیزه و عشق تیم سازنده، جبران این محدودیت‌ها را کرده است: «ما برنامه را در زمانی فشرده و با دکوری حرفهای ساختیم. عروسک‌گردان‌های‌مان از بهترین‌های کشور هستند. از محمد اعلمی گرفته تا سینا رستگاری و تیمی که در کلاه قرمزی و دیگر آثار الف تلویزیون فعالیت کرده‌اند. تمام توان‌مان را گذاشتیم تا کیفیت کار، در حد شبه‌الف باشد، حتی اگر بودجه‌اش در حد الف نبود.»
آموزش باید جذاب باشد
برنامه «آقای فوق‌العاده»، تلاشی است خلاقانه برای نزدیک کردن آموزش به زبان نسل نو. استفاده از ابزارهای نوین، زبان طنز، حضور عروسک، ساختار نمایشی و تحلیل کارشناسی، این برنامه را از سایر آثار آموزشی متمایز می‌کند.
در زمانی که والدین نگران آینده فرزندان‌شان هستند و آموزش رسمی به‌سختی می‌تواند پاسخگوی همه نیازهای تربیتی باشد، آقای فوق‌العاده مسیری تازه گشوده است؛ مسیری که اگر حمایت شود، می‌تواند به الگویی برای تولیدات مؤثر در حوزه آموزش غیررسمی تبدیل شود.
آیا فصل دوم در راه است؟
با وجود بازخوردهای خوب اولیه، فعلا خبری از تولید فصل دوم نیست. درخشان درباره احتمال ادامه یافتن برنامه می‌گوید: «تولید فصل دوم منوط به دیده شدن کامل فصل اول و تصمیم مدیران شبکه است. البته تمام شخصیت‌ها و عروسک‌ها حفظ شده‌اند و قابلیت ادامه دارند اما اگر قرار باشد ادامه بدهیم، ترجیح می‌دهم با تمرکز بیشتر، تعداد عروسک‌ها کمتر و بودجه‌ای متناسب، وارد فاز دوم شویم.»
فرشید درخشان تولید برنامه برای نوجوانان را یکی از حساس‌ترین و مهم‌ترین کارها می‌داند و می‌گوید: «اگر قرار است برنامه‌ای برای نسلz بسازیم، باید به پژوهش اهمیت دهیم، با آنها وارد گفت‌وگو شویم، نه این‌که از بالا به پایین به آنها نگاه کنیم. پیشنهاد من این است که مسئولان فرهنگی کشور، از قالب‌های ترکیبی، سرگرم‌آموز و زبان غیرمستقیم بیشتر استفاده کنند. چون نسل جدید با نسخه‌های قدیمی آموزش، دیگر راه نمی‌آید.»
با وجود بازخوردهای خوب اولیه، فعلا خبری از تولید فصل دوم نیست. درخشان درباره احتمال ادامه یافتن برنامه می‌گوید: «تولید فصل دوم منوط به دیده شدن کامل فصل اول و تصمیم مدیران شبکه است. البته تمام شخصیت‌ها و عروسک‌ها حفظ شده‌اند و قابلیت ادامه دارند اما اگر قرار باشد ادامه بدهیم، ترجیح می‌دهم با تمرکز بیشتر، تعداد عروسک‌ها کمتر و بودجه‌ای متناسب، وارد فاز دوم شویم.»
فرشید درخشان تولید برنامه برای نوجوانان را یکی از حساس‌ترین و مهم‌ترین کارها می‌داند و می‌گوید: «اگر قرار است برنامه‌ای برای نسلz بسازیم، باید به پژوهش اهمیت دهیم، با آنها وارد گفت‌وگو شویم، نه این‌که از بالا به پایین به آنها نگاه کنیم. پیشنهاد من این است که مسئولان فرهنگی کشور، از قالب‌های ترکیبی، سرگرم‌آموز و زبان غیرمستقیم بیشتر استفاده کنند. چون نسل جدید با نسخه‌های قدیمی آموزش، دیگر راه نمی‌آید.»
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
جنبش مردمی سوریه
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
زمان دیپلماسی برای حمایت از مقاومت
عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
نقش ویژه اهالی اندیشه، رسانه و هنر در مقابله با تهدیدات نرم
گوناگون
گفت و گو
حمیدرضا حسینی معتقد است تاریخ بهارستان بازتابی از فراز و فرود سیاست و فرهنگ ایران در ۲ سده اخیر بوده است
«بهارستان» در آینه ۲ قرن تاریخ تهران
آلبرت بغزیان، اقتصاددان در گفت‌وگو با «جامجمآنلاین» مطرح کرد؛
عبور از تحریم‌ها با اقتصاد مقاومتی | حذف صفر از پول ملی معجزه نمی‌کند
